Chị Nhàn thành khẩn chụm đầu bacây nhang vô ngọn đèn dầu đương ngùn ngụttỏa khói đen. Nhang bắt lửa bùng lên thành ngọn,chị chậm rãi khum bàn tay kia làm quạt nhè nhẹdập tắt ngọn lửa. Hai bàn tay xòe ra kẹp nhangchị đứng trước bàn thờ xá xá rồicắm vô cái ly đựng cát làm lư hương tạm.Bàn thờ dọn xong xả từ lâu. Bốn chén chèđậu trắng, chén mẻ sứt mà chè thì chỉnằm chong chênh qua khỏi mức nửa chén, cố ýđể thật xa nhau cho có phong cách bữa giỗ. Haidĩa thịt gà xé phai từ nửa con gà mua chịutừ người bạn hàng quen thuộc mấy chụcnăm nay. Chị đã cố tình trộn với thiệtnhiều bắp cải, thêm nửa cái bắp chuốihột mới bẻ ngoài sau nhà, dĩa gỏi gà coi cũngbắt mắt, tươm tất và khêu gợi nhờsự hòa hợp nhuần nhuyễn của nhiều màusắc.

Cúng, ừ thì cúng, nhưng vẻ nghèo nàncủa vật thực trong việc cúng kiếng so vớibao lần trước đã đoạt mất ởchị cái tâm trạng sung sướng nhè nhẹ củangười thực hiện một việc thiêng liêngcủa phút tương giao với người khuấtmặt. Khói nhang tỏa trong không gian hẹp của cănnhà, bay mùi thơm thơm khiến nao nao nhớ đếnnhững lần Tết nào đó đã bay hút tuyệt cùngtrong thời gian tươi đẹp của quá khứ,những cái Tết háo hức bồn chồn khoe áo mới,được phép làm mọi chuyện ngày thườngbị cấm đoán, những ngày chị -- lúc đó làđứa trẻ -- thấy mình quan trọng hơn,được mọi người quan tâm hơn và khôngmột mảy mai trách nhiệm. Bây giờ cũng cáithời gian đó, Tết, biết bao là trách nhiệm vàkhông còn một ai quan tâm tới mình. Đứa con gái hủhỉ bao lâu nay năm rồi đã chết tức tửivì phong đòn gánh khi lượm sắt vụn cho kếhoạch nhỏ bị sắt gạch đứt tay,mẹ nó vì nghèo khó bỏ qua luôn sau khi đắp sơ sàicho con bằng mấy cọng thuốc rê với hi vọngrằng cũng không đến nỗi nào. Một mình cònlại thui thủi sớm bửng ra đi, tối mịtmới về ngả lưng thở dốc. Suốt ngàycơm đường nước chợ, ngon dở tùytheo bán buôn thành công thất bại, nắng mưa cựcnhọc không biết mở miệng tâm sự cùng ai.

Chị lấy tay mặt đè đè lên bên taytrái ngực. Không đụng được chỗthịt mềm mềm ngày xưa từng làm hướngcho bao cặp mắt khát khao, giờ chỉ nghe nhói nhóiđau lăn tăn phía bên dưới trái tim, tình trạngnhư muốn nói có triệu chứng trục trặc chichi đó nhưng chưa bộc lộ rõ ràng. Chị nínthở chờ cơn đau đi qua. Quái, lần nầyhơi dài hơn những lần trước. Mộtsự thông báo có mặt không được ngườinhận vui lòng chào đón. Chị chắp tay trướcngực trước 'lư hương', vái ông bà và vonghồn cha về  dươngthế thăm con  cháu luôntiện hưởng bữa cúng đơn sơ,đạm bạc. Chị hơi khựng lại  mộtgiây.  Ông bà  thì không cần hài tên đã đành, cha mẹ nhớ tênnhưng lại quên lửng tên ông già chồng. Chịvừa vái van vừa suy nghĩ mông lung, nghe  nói ngườinào chết lâu quá rồi thì được điđầu thai, hồn không thể về dươngthế hưởng của cúng nữa.  Mà phải như vậy mới được, nếu  không đi đầu thai thì  làm sao con cháu nhớ hết tên ôngbà mà giỗ chạp quải đơm. Mẹ mình chắccũng không còn dưới đó, bà chết khi mới sanhmình ra, giờ đã hơn ba chục năm rồi. Tuynghĩ vậy chị Nhàn vẫn đọc tên mẹ, rồi vái tên cha sau.Nhớ tới người cha chồng chị muốn váiluôn nhưng hơi bối rối. Ông già ảnh chết  chưa đầy năm chắclà về được. Mà kẹt quá trí  nhớ hồi nầy  lú lẫn tên  ổng cũng không nhớ  ra. Chị vừa nhắm  mắt lại vừa trợn  trừng mắt dưới mi,tập trung trí não lục lại tất cả chỗ ngõngách của trí nhớ cái tên ông già ít nhất có một vàilần chị thấy.

Thôi chịu, chị lấy ba cây nhang khác,bật hột quẹt đốt. Hột quẹt cây quácụt mà thuốc hơi mềm, chị chụm ba, bốncây làm một quẹt thiệt mạnh, nghe một tiếngcháy xè rồi tắt ngún. Chị liệng mấy cây diêmmắc dịch đó xuống đất, bóc mấy diêmkhác... Ngọn  lửa liếmnhang lần này thiệt mau. Chị chấp nhang giữahai  tay vái  'hương hồn cha chồngtôi sống khôn thác thiêng về dương thế trong bữa cúng rước ông bàTết năm nay.'

Cắm nhang vô  lycát lần nữa, chị mỉm cười.  Vái đở vậy thôi, làm saohơn được nữa, không biết vong hồnổng về được không. Lẫn lộn quárồi. Chị khum mình xá xá. Nghe đau nhức khó chịuchỗ xương sống ngang hông. Chỗ nầy thìnhức hoài mấy năm nay. Chứng nầy hành hạmấy người đàn bà đẻ nhiều mà! Mìnhđẻ có ba đứa, đâu nhiều nhỏi gì,chắc là mấy năm gần đây lao tâm lao lực quáđộ thêm vụ ăn uống thiếu thốn, cốcho đầy bao tử, bất kể thức ănthật sự tốt hay không cho sức khỏe nên mìnhmẩy báo động lên tiếng đòi bồidưỡng.

Chị vừa như mỉm cườivới ý nghĩa mình mới đặt ra vừa nắmnắm tay vòng qua sau lưng đấm đấmchỗ  đau. Cái đau bênngoài lâu nay khiến tạm quên cái đau bên trong vẫn âmỉ hiện diện. Khổ quá, cái mòi rệu rạonhư răng bà già thấy được bất cứtrên vị trí nào của thân thể. Gì mà không còn chỗ nào nguyênlành coi cho được, cho vui đời nghèo. Bộphận nào không có chuyện này cũng có chuyện kia, khôngđau hông thì đau xương sống, không đau chỗ tim phổi  thìđau chỗ  thận, bàngquang. Như chình mắm nêm là đây. Ông bà mình ngày xưa nóilẩm rẩm không căn cứ trên khoa học khoa hiếcgì hết vậy mà trúng quá xá. Thân thể không còn là niềmhãnh diện của  mình nữamà đã thành một  tộivạ, một  gánh nặngphiền toái, ưu tư. Chị ngó lên bàn thờ, nãygiờ mà tàn nhang không rớt xuống, cong cong gần trònmột vòng nhưng  than củacọng vẫn được lớp tro nhang bao bọcnhư khi chưa được đốt. Lớp cát trongly vẫn còn mới tinh chưa bị phủ mặt nhưnhững lần cúng kiếng trước đây.Người ta nói đó là điềm báo ông bà về.Chị thốt nhiên đưa tay kéo áo kéo quần cho thẳngthớm chỉnh tề. Ông bà khuất mắt mày nhưngđã hiện diện  trong nhànày, đang hưởng vật thực cúng kiếngcủa  mình, không thểxốc xếch được. Chị lật đậtđi mở tủ kiếm mấy cái ly nhỏ rótnước  lạnh đểlên trên bàn. 'Xin  ông bà cha mẹtha lỗi cho, đáng lẽ phải có chút rượu làmlễ nhưng lúc này  khókiếm lại mắc quá.' Chị đứng thẳngtrước bàn thờ kiểu như một người hầu hạ ông bàđương  dùng tiệc.Bỗng nhiên chị thấy mình xẻn  lẻn ngang, ai đời van váixin  lỗi ông bà mà nói chuyệnmắc  quá không mua nỗi. Làmnhư mua chút rượu cúng ông bà là một gánh nặngkhông bằng. Cái khó nó bó cái khôn là vậy. Đời mạtpháp, thiên hạ sống trong túng cùng. Ước gì  ảnh về đượcthăm mình. Ước gì giấy tờ của ảnh làm mau hơn đểmình được bay ra khỏi chỗ này sớm. Nếusớm hơn mấy năm trước  thì con nhỏ đâu  tới nỗi bỏ thây trongtrạm y tế phường tức tưởi nhưvậy. Ước gì mình trúng số độc đắc được mộtlần, lúc nầy ngày nào cũng xổ, cũng  có người trúng, mình nhịnăn mua bao nhiêu lần, mỗi lần cả chụctấm, cũng đều như không, trật lấttrật lơ, tới hai con chót an ủi cũng không baogiờ thấy.

Như là có bóng người, hai ngườichứ không phải một, từ chỗ bàn thờ thoángmau lại  cửa rồitrở vô. Chị định thần nhìn kỷ nhưngkhông thấy gì. Có lẹt đẹt vài tiếng pháo nổ xa xa, tiếng nổcũng không lớn như ngày xưa, như là khôngđủ thuốc hay họ quấn giấy khôngđược chặt. Ngoài đường nắng đãlên, tiếng người nói hòa với tiếng dép kéo lê trênmặt đường. Một cảm giác mâu thuẩn  hiện lên trong lòng chị,vừa muốn  ông bà vềchứng kiến cảnh nghèo nàn của mình để thỏamãn sự vái van nhưng lại vừa sợ ma. Có thểhai  cái bóng vừa thấy là cóthiệt chớ không phải hoa mắt nhìn lầm.

Chợt chị rùng mình, như có một  bàn tay lạnh buốt rờ lênđầu chị, chị hắt hơi. Cảm rồi,chị nói  thầm, ngày Tếtgió độc hơn ngày thường. Tết là ngày giao thoacủa hai năm mới-cũ, Tết cũng là giaiđoạn liên hợp của âm-dương  nên trong gió có phảng phất hơi âm, ai yếu bóng vía thường bị  cảm lạnh, có khi bịliệt giường luôn. Chị đi vô buồng tronglấy thêm cái áo mặc tròng lên, nói lầm thầm trong trí,ma quở kiểu nầy chắc hết Tết nhứt gìquá!

Ngó chỗ tay áo bị rách sờn mà lòngchị quặn xuống, chị ngó quanh quất trrong  nhà để ướclượng  những gì hơiđáng tiền mà mình có rồi ngó lên mấy cây nhang trong cáilư hương, một lần nữa chị lạiước ao ông bà phù hộ cho mình trúng số đểthoát ra khỏi cảnh bần hàn đeo đẳng cảchục năm nay...    

'Anh chờ tôi với, mình đi có bạn chungcho vui.'

'Sao anh coi bộ gấp vậy, mà tới bâygiờ mới ra?'

'Tôi có  biết gìđâu, tưởng cũng giấy tờ như mọi khi  nên chần chờ, té ra  ngày tư ngày Tết trên  kia, ở đây mìnhđược tự do đi lại. Khổ quá, không  ai nói gì với mình nên cứ  lẩn quẩn trong đó, tớichừng thấy tư bề lưa thưa còn có mấymóng mới  sực biết,bỏ ra, thời may gặp được anh đây.'

'Ở chỗ nầy cái tình còn ít hơn trênkia nữa vì ai  cũng biếtrằng là chỗ tạm  trúđể chờ lịnh đi lên đó -- dưới hình dạng nầy hay hìnhdạng kia. Lo lắng, thắc mắc cho tương laimình nên không ai buồn ngó ngàng gì tới ai khác.'

'Dửng dưng với  vấn đề của kẻkhác là yếu tính của con người dầu nó ởđâu và dưới hình thái nào.'

'Không có cái lo nào hơn hơn cái lo liên quantới mình.'

'Tôi có lộc ăn rồi anh biết không,nghe mùi hương thì biết có người mờinhưng cần phải nghe họ vái tên mình mình mớibiết phải về nhà của ai, chỗ nào. Con gái tôiđó. Ừ mà con dâu anh chớ ai.'

'Tôi  cũng đãcó nghe mùi  hương mờinhưng vẫn thắc mắc vì không thấy nhắc tới tên mình.'

'Chắc nó quên tên ông già chồng nó rồi. Trên đó chuyện quên tênngười khuất mặt khuất mày chúng ta làthường. Anh đi với tôi cho có bạn nhe. Ba ngàynày  âm dương giao hòa, mìnhđi không  cần giấy phépđi đường, miễn là tới chập  tối phải về có mặt làđược.  Họ sợban tối mình lang thang trên đó làm hại người dương.'

'Phải, biết bao nhiêu anh chị lợidụng khí âm của mình làm chuyện phá làng phá xóm rồi.Ngày thường  mặcdầu nhận được nhang mời, có tên kêu vẫnđi không được à?'

'Ngày thường phải cần giấyphép,  nếu con cháu không hài tênmình ra thì  càng khó nữa.Rằm tháng Bảy cũng  làngày Tự Do. Nói chung ở đây cái nạn thư lại  bàn giấy không khác  gì với trên kia là bao.'

'Tôi không biết khi họ hỏi căncước tôi phải làm sao. Hỏi căn cướcmột con ma, xin lỗi anh, là bắt con ma đó phải èạch mang tấm mộ bia nặng dàng trời tớiđưa ra trình.'

'Chế độ thư lại bàn giấylàm khổ dân ấy mong nó qua cho rồi. Mình đi thămcon Nhàn nghe.'

'Ừ rồi mình chịu khó một chútthăm thằng quỷ đó với tụi nhỏ.Tội nghiệp quá. Đáng lẽ bỏ lúng tụi nó rasao thì ra. 'Quên hết' như bài học họ giảng chomình hằng tháng mà sao tôi cứ xót xa trong lòng. Hồitrước khổ sở với tụi nó biết bao nhiêubây giờ cắt bỏ tình cảm cái cụp chuyệnđâu có dễ như họ nói. Biết tụi nó bịchuyện nầy chuyện kia, tôi vẫn thấyđoạn trường như thường'

'Mà cũng có tụi quên phăng mới hay!Tụi nó phơi phới, ngay cả bà con cật ruộttrên kia bây giờ xuống đây họ cũng không thèm nhìn,không thèm dĩ tới.'

'Số nầy ít thôi. Ảnh hưởng của môi trườngsống một thời khoản lâu dài - cái quá khứnặng nề - đâu phải vì mấy cái bài giảngđó mà gạt bỏ tất cả ngay.'

'Phải có một thứ thuốc bạch-hóađể quên tình cảm còn xót lại với ngườibên kia, cũng như thuốc lú cho mấy con ma, tôi cũngvậy nữa - xin lỗi, trước khi cho điđầu thai.'

'Chắc họ có nhưng không cần đemra xài lúc nầy. Ai nhiều tình cảm thiệt thòi rángchịu. Khổ sở  sanh ratừ trong lòng, ai còn mềm lòng lúc nầy chỉ khổthân thêm mà thôi. Ngăn chận cái khổ của mình làchuyện mình phải tự lo, họ đâu cần lo.Thuốc lú cho việc đầu thai thì họ cốgắng cung cấp đầy đủ, nếu không quênthì con người sẽ đi tìm nhau, sẽ dính dây chùm dâymơ rể mớ với nhau, lộn tùng phèo hết, sanhcon rồi mới sanh cha, sanh cháu giữ nhà rồi mớisanh ông....'

'Ơ... mà thuốc lú cũng đâu phảihoàn toàn hiệu nghiệm. Vài trường hợpngười uống rồi, kết quả trơ trất.Lên lại họ đâu cần học. Mấy ngườimà ông Lão tử  đó nói 'Sanhnhi tri' đó, họ đã học ở các kiếptrước rồi.'

'Ừ hé. Hồi đó ở xã Linh Xuân Thônhuyện Thủ Đức của tôi có thằng nhỏbốn tuổi, chưa từng thấy nhà máy xay lúa, nólại ở xa nhà máy, ngộ một điều là máy móctrục trặc gì chủ nói với nó nó có thể chỉchỗ nào phải sửa và cắt nghĩa rành rọttại sao lại trục trặc.'

'Mấy người thần đồngcũng vậy thôi. Lên mà không bị lú thì học mộtbiết mười. Cũng như học ôn, hay dò bàilại thôi. Dễ!'

'Ờ! Mà gần tới chỗ giaođiểm hai vùng rồi đó. Nếu cần anh nắmtay tôi. Ở đây cả chục năm, mỗi nămđi qua đây hai, ba lần tôi biết chỗ nầy nódài tới cả chục phút lận, mở mắt ra khôngthấy gì hết. Một vùng đen tuyệt đối,dài thăm thẳm, vô cùng. Ai có giấy phép thì nghe theotiếng gió mà đi, khi hết nghe tiếng gió, mởmắt ra thấy cảnh quen thuộc ngày xưa là tới.Ai không có giấy phép thì trời khiến họ cứ xàquần, thơ thẩn trong chỗ tối đen đó vàingày họ tới dẫn về họ phạt. Nhốthầm tối. Cái tối ở trong vùng âm!'

'Lạ há. Hai miền cách nhau bằng chỗtối bưng há. Kêu là chốn u minh là đúng quá rồi.Để cho ở trên kia không đi lạc xuốngđây. Tay anh đâu?'

'Đây! Vậy mà 'thiên hạ' đi lạchoài. Có người mới tới chỗ tối nầythôi rồi dương khí mạnh kéo họ về.Người ta kêu là chết giấc, chết giả. Cóbiết, có thấy gì đâu. Tỉnh dậy cũng nhưthường, không biết gì chuyện đã xảy ra. Vùngnầy tối om mà.'

'Tôi muốn nói là có người đi qua luônchỗ tối nầy kìa, vô chỗ của mìnhđương ở đó. Mà trở vềđược há.'

'Có hoài, đời xưa ở bên Tàu có ông LâmTự Kỳ, lạc xuống, họ cho về nên viếtcuối Hồi Dương Nhơn Quả kể lạichuyện xử phạt dưới nầy. Tiếc làhồi đó tôi đọc mà không tin.'

'Ở bên mình có ông Thủ Huờn, ông ta nguyênlàm chức Thủ Bạ đời Minh Mạngđược người quen ở dưới nầydẫn xuống, ông ta thấy mọi chuyện, sợớn xương sống nên về làm phước cấtmột cái nhà trên bè ở ngã ba sông để cho nhữngngười lỡ con nước có chỗ nghỉ tạmlại trên sông và có thức ăn đở lòng. Ông tabố thí hết gia tài của mình ở chỗ Nhà Bè  đó.'

'Lạ há, đã phân chia vùng rồi, lại còncó chỗ tối làm trái độn nữa mà vẫn còn cóngười đi lạc ha.'

'Ừ! Chuyện trời đất đâuphải luôn luôn phải xảy ra như vậy đâu. Lâulâu cũng có cái trật chìa. Có chuyện ngườiđẻ 100  trứng, cá thiathia sống ở  bẹdừa hay trên ngọn cây, chuyện mưa cá mưa tôm thìchuyện lạc vùng đâu phải không thể không có.Mấy cái chuyện lạc Thiên Thai, Từ Thức gặptiên nữ là  chuyện lạclên vùng  trên. Vùng trên còn lạclên được thì vùng dưới lẽ nào lạikhông?'

'Anh muốn nói mấy cái truyện chép lạitrong Liêu Trai Chí Dị chứ gì?'

'À, tôi nghĩ cái ông họ Bồ thấyđược chuyện bí mật của trờiđất, ông ghi chuyện mấy con ma nữ đilạc lên đời, thỉnh thoảng cũng ghi lạichuyện người đi lạc xuống đây. Hay làđược dẫn xuống đây cũng vậy màthôi.'

'Tới nơi rồi, anh thấy mùi tanh tanhnhư máu trong gió không. Đó là mùi ích kỷ của lòngngười đó.  Trong mùi tanhtanh anh nghe  thấy mùi thui thúi,đó là mùi tự cao tự đại của họ...Mở mắt ra đi.' 

'Kỳ thật. Hồi cha sanh mẹđẻ tới năm ngoái nghĩa là cũng 60 nămở trên đời, tôi đâu nghe cái mùi đó. Bây giờmới đi có trót năm về lại nghe mùi nầy.

'Ở trong đó thét rồi quen  đi. Cũng như ngườingồi trong cầu tiêu dơ ban đầu còn nghe mùi,ngồi một lúc thì nghe bình thường. Ngườiở vùng chợ Gò Vấp không nghe mùi hôi thúi nhưng aiđi xe lửa khi xe tới gần đều nghe cái mùithum thủm nầy. Cũng vậy, con nít nhỏ xổ lòngmẹ khóc hoài không nín vì ban đầu nó không chịu được cái mùi tanhtanh thúi thúi của đời.'

'Ừ ! Sao có mùi thơm dìu dịu mà nghetừng cơn từng cơn ở đây vậy.'

'Đó là mùi uất hận củangười ngây thơ vô tội bị đè nén oan ức,mùi của sự chịu đựng những bất công,nghịch thiên nghịch địa.'

'Vậy thì quen nghe mùi mình sẽ biết ngaychuyện gì đã xảy ra chung quanh phải không anh?'

'Ừ! Vậy mới là ma, biết vanh váchnhư ma xó, thiên hạ nói hoài. Chỉ cần nhướngmắt lên là anh có thể thấy vàng thiên hạ chôngiấu ở đâu, tấm giấy số  nào trúng độc đắc, aisẽ đắc cử Tổng Thống ở nướcnào đó. Thôi! Vô nhà con mình. Anh thấy mấy cây nhang trênlư hương cúng tàn mà không rụng không. Giấy phépđi đường của mình đó.'  

Ông già Nghĩa vuốt đầu chị Nhàn.Chị tới ngồi trên cái ghế cây đóng bằngmấy miếng ván tạp, mắt buồn thiệtbuồn ngó ra cửa sổ. Chị rùn mình, đứng lêntới bàn thờ đưa tay sửa lại đámchưn nhang vì vài cái tàn rớt xuống chén chè kế bên. Taychị vô tình đưa xuyên qua bụng ông già mình. Ông giàNghĩa ngó bạn cười. Ông già Nhân kéo bạnđứng tránh ra một bên. 'Không nên!'

Ông già Nhân ngó con rồi ngó bạn. 'Riếtrồi quen đi, đâu cần tránh né gì cho mệt. Banđầu còn để ý thét rồi kệ, thiên hạ  càn lướt trên  đầu cổ mình  cũng không nhằm nhò gì, mìnhcũng đi  qua tườngqua vách cho mau. Ở đâu quen đó.'

Chị Nhàn vẫn đứng trước bànthờ  nhưng nhìn về phíacái bàn có để tấm hình của chồng, ngườichồng  hiền lành mỉmcười. Ông già Nhân đang đứng  ngắm nghía hình con mình, chịNhàn đi  xuyên qua mình ông.  Chị cảm thấy mộtluồng lạnh chạy dọc theo chiều đứng của thân  thể. Chị rùn mình lầnnữa.  Chị cầm tấmhình  lên, đưa gần mặtmình, như là hôn, rồi để xuống.

Hai giọt nước mắt  chị trào ra, lăn gầntới sống  mũi, chịđưa tay quẹt. Ông già Nghĩa nắm tay con nhưmuốn dẫn đi ra cửa để chỉ chỏ gìđó nhưng khi tay ông nắm tới tay con thì lại bóp vào khoảng  không. Ông thấy con mình ngó vềphía  bàn thờ thì chạyvề  đó đứng xuyênqua phía  bên nầy bàn chấmtay vô ly nước trước mặt viết mấychữ. Chị Nhàn vẫn không thấy gì. Nghe tiếng pháo nổ, chị ngó ra ngoài, ông già Nghĩabước tới kê miệng vào tai chị nói gì nhưdặn dò nhưng chị vẫn như không  cần chú  ý, bước  ra phía trước cửa  ngó mông ra đường. Mộtlần  nữa ông nắm taycon  và kêu bạn mình cùng nắmđể dẫn chị ra khỏi nhà thì chị hắthơi một cái rồi quày quả trở vô. Ông già  Nhân lật đật móc ra  một tấm giấy  và một cây  viết đưa cho  già Nghĩa. Ông nầy viếtvội vàng mấy  chữ,đưa tới trước mặt con. Chị Nhàn khôngngó mà cúi xuống  sửasửa lại nếp áo, nếp quần mình.

Ông già Nghĩa nhìn con thất vọng, quaylại thì không thấy bạn mình đâu nữa. Chừngmột phút sau già  Nhân mớihiện lên. 'Tôi đi qua tới bển thấy thằng chó đó  đương ăn uốngbĩ bàng  với một conkhác, giận  quá  gõ đầu nó  mấy cái,' ông thì thầm. 'Tôicũng có đưa tay vô quậy quậy trong hai lyrượu tụi nó... Làm thì làm vậy cho đởtức mình chứ mình là khoảng không mà, có làmđược quái gì ai.'

Hai bóng ma buồn bã ngó chung quanh một lầncuối rồi nắm tay nhau lặn xuống đất.

Trên bàn thờ tàn nhang bây giờđồng  loạt rớtxuống lã tã phủ đầy mặt cát trong 'lyhương', lấm tấm điểm mấy chén chè cùnghai dĩa thịt gà xé phai cạnh đó.

Buông một tiếng thở dài, chị Nhàn cầm lên từng chén chè đưa ra ngoài thổi thổi  nói nho nhỏ. 'Cúng thì cúng,  vái thì vái chứ làm sao ông bà cóthể giúp mình trúng số được. Âm dươngcách trở làm sao tương thông. Giáng phước giáng họa cho nhau chỉ có mìnhvà người đời chung quanh mình mà thôi, không ai vôđó được. Thôi mai không ăn Tết nữa,lăn thân ra ngoài chạy mánh kiếm đượcđồng nào hay đồng nấy, vậy mà chắc.

Bên ngoài chiều đã xuống, tiếng  pháo nổ càng lúc càng nhiềuhơn, nhưng vẫn là những tiếng lẹtđẹt, xì hơi, buồn chán, không xua đuổiđược nỗi niềm u đạm củangười nghe...

(Houston, Texas, 3-1990)